Thắng lợi mới: Lá thư trên Science phản đối “bản đồ đường lưỡi bò”

http://www.bbc.co.uk/worldservice/assets/images/2009/05/13/090513085915_south_china-sea_bbc466.gif

Xin hân hạnh giới thiệu cùng các bạn một thành quả trong việc đấu tranh chống bản đồ đường lưỡi bò (ĐLB). Đây là lá thư của một nhóm nhà khoa học trong và ngoài nước, qua sự điều phối của Gs Phạm Quang Tuấn (anh "bạn già" của tôi), gửi cho Tập san Science để phản đối tập san này đã đăng bản đồ ĐLB. Tôi cũng có một lá thư cho Science, nhưng họ chưa chịu đăng. Trước mắt xin giới thiệu lá thư của anh Phạm Quang Tuấn và bản (tạm) dịch của tôi.

Câu chuyện bắt đầu từ bài tổng quan về dân số và địa lí của X. Peng đăng trên Science vào ngàu 29/7/2011. Trong bài báo đó có in bản đồ của Trung Quốc và chèn vào bản đồ ĐLB. Tập san Science là loại tập san khoa học rất danh tiếng, có lẽ chỉ đứng sau Nature của Anh. Vì thế, sự kiện một bản đồ phi pháp như thế xuất hiện trênScience rất đáng để chúng ta – bất cứ người Việt nào – quan tâm. Nhiều nhóm viết thư phản đối. Trong đó có anh Phạm Quang Tuấn (giáo sư hoá học, Đại học New South Wales) và tôi viết thư phản đối. Lá thư của nhóm anh Tuấn gửi trước lá thư của tôi vài tuần.

Sau vài tuần gửi đi, Science trả lời rằng họ sẽ không đăng lá thư của chúng tôi. Thay vào đó, họ đăng một đính chính chung chung rằng Science không nghiêng về phe nào trong tranh chấp! Chúng tôi không chấp nhận kiểu trả lời đó. Anh Phạm Quang Tuấn viết thư phàn nàn và “đấu tranh” đến cùng, và sau vài trao đổi Science đồng ý công bố lá thư trên bản điện tử (nguyên văn lá thư có thể xem dưới đây). Khi tôi viết thư phàn nàn, Science cũng chỉ trả lời chung chung rằng họ đã đính chính. Từng làm editor nên tôi cũng biết “luật chơi” chút ít, tôi gọi điện thoại thẳng cho ban biên tập, nhưng chẳng gặp ai; thay vào đó người thư kí toà soạn nói sẽ chuyển quan tâm của tôi cho ban biên tập. Mấy tuần qua vì quá bận bịu việc hội nghị nên tôi không theo đuổi sự việc.

Nhưng may mắn thay, Science đã công bố lá thư của nhóm anh Phạm Quang Tuấn. Một giáo sư bên Pháp nhận xét rằng “Science phải đăng thư này là một thắng lợi cho người Việt và cho cả cộng đồng khoa học quốc tế, theo tôi.” Tôi cũng nghĩ thế. Tôi cho đó là một thắng lợi (ghét dùng chữ này, nhưng sự thật là khó tìm chữ nào hay hơn) cho cộng đồng khoa học Việt Nam. Lá thư là một chứng từ cho thấy giới khoa học Việt Nam không chấp nhận bản đồ ĐLB. Chính quyền Trung Quốc thường rêu rao rằng từ ngày họ công bố bản đồ ĐLB không ai phản đối, và đó là một sự đồng thuận! Dù biết rằng đó là lí luận trẻ con, nhưng khổ nỗi trong giới cầm quyền TQ có quá nhiều người chưa trưởng thành như thế. Do đó, lá thư này còn là một minh chứng cho thấy bản đồ đó không được người Việt Nam chấp nhận, bản đồ đó sai, và bây giờ thì cả thế giới đều biết.

Xin chúc mừng các bạn đã làm nên một việc rất có ý nghĩa. Đó là món quà quí báu cuối năm cho quê nhà.

NVT

Có thể xem thêm những bài dưới đây:

Lạm dụng khoa học để hợp lí hóa bản đồ đường lưỡi bò

Science sẽ không đăng bài viết có “đường lưỡi bò” ?

Phản đối đường lưỡi bò

====

http://www.sciencemag.org/content/333/6042/581/reply#sci_el_16125

Concern over the South China Sea

Tuan Quang Pham Liem Nguyen, Minh Khanh Nguyen, Tien Khoa Dao, Anh Tuan Kiet Hoang, Quang Thiep Lam, Suan Li Mai, Dang Hung Nguyen, Duc Hiep Nguyen, Van Hieu Nguyen, Luong Quang Nguyen, Thanh Van Tran, Duy-Thoai Pham

School of Chemical Engineering, University of New South Wales, Sydney, NSW 2166, Australia

In "China's demographic history and future challenges" (special section on Population, Review, X. Peng, 29 July 2011, p. 581), the maps of China show a U-shaped curve enclosing most of the South China Sea and its islands (the Paracels and Spratlys), clearly implying that the colored area within the curve belongs to China. However, these islands are subject to territorial disputes between China, Vietnam, the Philippines, Malaysia, and Taiwan. To show these islands unambiguously as Chinese territory is therefore questionable, especially when they are almost uninhabited and irrelevant to the population study in the Review.

The U-shaped curve in the map is even less justifiable. It appears only in Chinese maps and has been claimed by Chinese authors to represent China's traditional maritime boundaries (1). It was used officially by China (2) to claim "sovereign rights and jurisdiction" over the resources of the South China Sea. Wherever it appears, such as in Figure 1 from (2), this curve blatantly infringes other countries' 200–nautical-mile exclusive economic zones (EEZs) as recognized by international law (3). It extends beyond the mid-line between the disputed islands and other countries' coastlines, and thus constitutes a much wider claim than the waters associated with these islands.

China's unilateral claim over vast expanses of ocean is unprecedented in world history and violates the United Nations Law of the Sea (3), which all nations surrounding the South China Sea, including China, have ratified. That China pushes this claim seriously is not in doubt, as evidenced by recent incidents in which Chinese vessels harassed Vietnamese oil exploration ships well inside Vietnam's EEZ (4).

No other nation recognizes China's U-shaped maritime border. Indonesia and the Philippines have officially expressed concern (5, 6). The U.S. Senate passed a unanimous resolution deploring China's actions (7). There is no justification for such a controversial, and, in terms of international law, illegal feature in a scholarly paper. One can only hope that its presence was not due to political pressure.

Tuan Quang Pham

School of Chemical Engineering, University of New South Wales, Sydney, NSW 2166, Australia.

Liem Nguyen, Minh Khanh Nguyen

Case Western Reserve University, Cleveland, OH 44106, USA.

Tien Khoa Dao

Institute for Nuclear Science and Technology, Ha Noi, Vietnam.

Anh Tuan Kiet Hoang

Commissariat à l'Energie Atomique et aux Energie, Cadarache 13108, France.

Quang Thiep Lam

Thang Long University, Hanoi, Vietnam.

Suan Li Mai

Institute of Physics, Polish Academy of Sciences, 02-666 Warsaw, Poland.

Dang Hung Nguyen

University of Liege, 4000 Liege, Belgium.

Duc Hiep Nguyen

NSW Office of Environment and Heritage, Sydney, NSW 1232, Australia.

Van Hieu Nguyen

University of Technology and Management, Hanoi, Vietnam.

Luong Quang Nguyen

Commissariat à l'Energie Atomique et aux Energie, 91191 Saclay, France.

Thanh Van Tran

Université Paris-Sud, 91405 Orsay, France.

Duy-Thoai Pham

Charité University Medicine Berlin, Berlin, Germany.

References

1. J. Li, D. Li, Ocean Dev. Int. Law 34, 287 (2003).

2. China's Communication to the Commission on the Limits of the Continental Shelf (CLCS), 7 May 2009; www.un.org/Depts/los/clcs_new/submissions_files/mysvnm33_09/chn_2009re_mys_vnm_e.pdf.

3. United Nations Convention on the Law of the Sea (UNCLOS); www.un.org/Depts/los/convention_agreements/texts/unclos/closindx.htm.

4. "Vietnam says China fishing boat rams research ship," The Straights Times, 9 June 2011; www.straitstimes.com/BreakingNews/SEAsia/Story/STIStory_678024.html.

5. Indonesia's Communication to the Commission on the Limits of the Continental Shelf (CLCS), 8 July 2010; www.un.org/Depts/los/clcs_new/submissions_files/mysvnm33_09/idn_2010re_mys_vnm_e.pdf.

6. The Philippines's Communication to the Commission on the Limits of the Continental Shelf (CLCS), 5 April 2011; www.un.org/Depts/los/clcs_new/submissions_files/mysvnm33_09/phl_re_chn_2011.pdf.

7. Sen. J. Webb, "U.S. Senate unanimously 'deplores' China's use of force in South China Sea," 27 June 2011;http://webb.senate.gov/newsroom/pressreleases/06-27-2011.cfm.

Conflict of Interest:

None declared

====

Bản dịch (tôi tạm dịch nhanh trước khi làm chuyện khác):

Quan tâm về biển Đông

School of Chemical Engineering, University of New South Wales, Sydney, NSW 2166, Australia

Trong bài "Lịch sử dân số và thách thức tương lai của Trung Quốc" (của tác giả X. Peng, trên đặc chương về dân số, số ra ngày 29/7/2011, trang 581), có in bản đồ Trung Quốc với một đường cong hình chữ U bao trùm phần lớn biển Đông và các hòn đảo trong vùng (Hoàng Sa và Trường Sa), với hàm ý rõ ràng rằng khu vực tô màu bao bọc bởi đường cong đó thuộc về Trung Quốc. Tuy nhiên, những hòn đảo này còn đang trong vòng tranh chấp giữa Trung Quốc, Việt Nam, Phi Luật Tân, Mã Lai Á, và Đài Loan. Công bố bản đồ hình chữ U như là một cách xác quyết rằng đó là lãnh hải của Trung Quốc là đáng nghi ngờ, đặc biệt trong điều kiện các đảo đó hầu như không có cư dân.

Càng khó biện minh hơn sự hiện diện của bản đồ hình chữ U trong bản đồ của Trung Quốc. Bản đồ hình chữ U chỉ xuất hiện trong các bản đồ ở Trung Quốc, và các tác giả Trung Quốc thường nói rằng bản đồ đường hình chữ U thể hiện lãnh hải truyền thống của Trung Quốc (1). Đường hình chữ U được Trung Quốc sử dụng chính thức (2) để ra yêu sách "chủ quyền và tài phán quyền" về tài nguyên thiên nhiên trong vùng biển Đông. Bất cứ nơi nào có bản đồ hình chữ U, như trong biểu đồ số 1 bài báo (2), bản đồ đó vi phạm một cách trắng trợn đặc quyền kinh tế trong giới hạn 200 hải lí được luật pháp quốc tế công nhận (EEZs) (3). Bản đồ đó còn vượt ra lằn ranh giữa các hòn đảo còn trong vòng tranh chấp và bờ biển của các quốc gia khác, và do đó tạo ra một yêu sách rộng lớn hơn vùng biển liên quan đến những hòn đảo đó.

Yêu sách của Trung Quốc trên một vùng biển rộng như thế là một đòi hỏi chưa từng có trong lịch sử thế giới, và vi phạm luật biển của Liên hiệp quốc (3), vốn được các quốc gia trong vùng biển Đông phê chuẩn. Những va chạm gần đây khi tàu Trung Quốc sách nhiễu tàu thăm dò dầu khí của Việt Nam ngay trong vùng lãnh hải của Việt Nam là một chứng cứ cho thấy Trung Quốc thật sự mong muốn yêu sách của họ thành hiện thực.

Không một quốc gia nào (ngoài Trung Quốc) công nhận bản đồ hình chữ U. Nam Dương và Phi Luật Tân đã chính thức ra tuyên bố quan tâm (5, 6). Thượng viện Mĩ cũng thông qua một nghị quyết lên án hành động của Trung Quốc (7). Chẳng có lí do gì để chèn bản đồ còn trong vòng tranh cãi đó vào một bài báo học thuật (của Peng), và đứng trên phương diện luật pháp quốc tế, đó là một bản đồ phi pháp. Hi vọng rằng sự hiện diện của bản đồ đó không phải do một áp lực chính trị.

Phạm Quang Tuấn

School of Chemical Engineering, University of New South Wales, Sydney, NSW 2166, Australia.

Nguyễn Liêm, Nguyễn Minh Khánh

Case Western Reserve University, Cleveland, OH 44106, USA.

Đào Tiến Khoa

Institute for Nuclear Science and Technology, Ha Noi, Vietnam.

Hoàng Anh Tuấn Kiệt